Każdy, kto jest uczestnikiem ruchu drogowego jest narażony na różnego rodzaju wypadki. Są one codziennością na polskich drogach. Jak więc wygląda kwestia odpowiedzialności za spowodowanie wypadku drogowego? Co jest podstawą jej przypisania sprawcy i na jakie świadczenia można liczyć?
Na wstępie należy zwrócić uwagę, że wypadek drogowy jest zdarzeniem, które znajduje się w kręgu regulacji prawa karnego, jak również prawa cywilnego. Otóż jest to przestępstwo skodyfikowane w artykule 177 Kodeksu karnego. W tym kontekście znajduje zastosowanie szereg przepisów z części ogólnej Kodeksu karnego, gdzie ustawodawca szczegółowo uregulował kwestię winy za popełnienie danego przestępstwa. W każdym jednak przypadku decyduje o tym sąd, nierzadko po zasięgnięciu opinii biegłych.
Gdy idzie o odpowiedzialność na gruncie prawa cywilnego, należy wskazać, że zależna jest ona od specyfiki danego zdarzenia. I tak odpowiedzialność ta może kształtować się na zasadzie winy lub na zasadzie ryzyka. Zasada winy wyrażona została w ogólnej regule zawartej w artykule 415 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „Kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia”. Z kolei w przypadku posiadacza pojazdu mechanicznego, który odpowiada za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch tegoż pojazdu, odpowiedzialność powstaje na zasadzie ryzyka. Pomiędzy ruchem pojazdu a szkodą musi jednak istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Co ważne, istnieją tutaj pewne wyłączenia odpowiedzialności. Mianowicie, chodzi o sytuacje, gdy szkoda powstała wskutek działania siły wyższej, wyłącznej winy poszkodowanego lub wyłącznej winy osoby trzeciej.
Jak już wcześniej zostało powiedziane, ryzyko jest elementem, który stanowi podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej. Stąd też poszkodowany może domagać się od sprawcy szeregu świadczeń, w zależności od rodzaju szkody, której doznał w wyniku zdarzenia. W tym katalogu z całą pewnością nie można pominąć odszkodowania oraz zadośćuczynienia. Ponadto istnieje możliwość uzyskania zwrotu kosztów leczenie, zakupu lekarstw i sprzętu rehabilitacyjnego, a także przystosowania do wykonywania nowego zawodu. Świadczenia te z całą pewnością stanowią niemałą możliwość nie tylko powrotu do formy sprzed wypadku, ale również są kompensacją szkody, która powstała w wyniku danego wypadku.
Wypadki drogowe są nieodłącznym elementem komunikacji. Warto zdać sobie sprawę, że kwestia odpowiedzialności za ich spowodowanie jest dość skomplikowana, albowiem zależy ona od specyfiki danego zdarzenia. Podstawą odpowiedzialności w większości przypadków jest ryzyko, które ponosi posiadacz pojazdu mechanicznego. To właśnie z niego wypływa obowiązek naprawienia szkody, a co za tym idzie możliwość uzyskania należnych poszkodowanemu świadczeń.
